Natura 2000

Natura 2000 to Europejska Sieć Ekologiczna wprowadzana we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Ma ona na celu zachowanie zagrożonych lub bardzo rzadkich gatunków roślin i zwierząt oraz charakterystycznych siedlisk przyrodniczych mających znaczenie dla ochrony wartości przyrodniczych całej Europy.
Sieć Natura 2000 to system, który łączy dwa odrębne systemy obszarów chronionych wyznaczanych na podstawie prawa Unii Europejskiej. Ponadto nakłada się on na dotychczasowe systemy obszarów ochrony przyrody funkcjonujące w państwach europejskich, ale nie zastępuje ich. Posiada on bowiem swe odmienne cele i funkcje.

Magurski Park Narodowy został zaproponowany jako Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk – SOO o nazwie „Ostoja Magurska”. Głównym powodem utworzenia obszaru siedliskowego – bo tak potocznie jest nazywany SOO, jest ochrona określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk istotnych dla ochrony określonych gatunków roślin i zwierząt innych niż ptaki. Drugim zaproponowanym obszarem siedliskowym, w którym Park może się znaleźć, jest „Łysa Góra” obejmujący niewielki fragment północnej enklawy Parku pod nazwą „Mały Lasek”.

Ochrona ptaków ma specjalny status w ramach sieci Natura 2000 z uwagi na to, że w krajach europejskich już od wielu lat wyznaczano obszary do ich ochrony. Obszary ważne dla ochrony dzikich ptaków nazywane są Obszarami Specjalnej Ochrony Ptaków – OSO. Na terenie Beskidu Niskiego zaproponowano obszar ptasi „Beskid Niski” obejmujący również swym zasięgiem cały teren Parku. 

Ważną cechą  Natury 2000 jest tworzenie funkcjonalnie sieci ekologicznej, czyli systemu obszarów chronionych połączonych korytarzami ekologicznymi we wszystkich krajach europejskich. Granice państw nie mają tutaj znaczenia. "Ostoja Magurska" położona jest w strefie przygranicznej i przylega do obszarów naturowych po stronie Słowackiej – ostoja siedliskowa „Dukla” SKUEV0048 oraz ostoja ptasia „Laborecka Verchovyna” SKCHVU011.

Obszary siedliskowe tworzone są na podstawie Dyrektywy siedliskowej (Dyrektywa Rady 92/43/EWG z 21 maja 1992 roku o ochronie siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory). Z kolei zasady tworzenia Ostoi oraz typy siedlisk, gatunki roślin i zwierząt, dla których mają być tworzone obszary Natura 2000 określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie wyznaczania obszarów Natura2000.

Siedlisko przyrodnicze to nowe pojęcie w ochronie przyrody. Jest to obszar lądowy lub wodny, naturalny lub półnaturalny, wyodrębniony na podstawie cech geograficznych, abiotycznych i biotycznych środowiska.

Siedlisko priorytetowe to siedlisko zagrożone zanikiem, które występuje na terenie UE i za którego ochronę Wspólnota Europejska ponosi szczególną odpowiedzialność związku z tym, że znacząca część jego naturalnego zasięgu obejmuje teren UE.

Rzeki i brzegi rzek

3220 Pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków:

3220-2 Zarośla wrześni pobrzeżnej 

3230 Zarośla wrześni na kamieńcach i żwirowiskach górskich potoków (z przewagą wrześni):

3230-1 Zarośla wrześniowo-wierzbowe 

3240 Zarośla wierzbowe na kamieńcach i żwirowiskach górskich potoków:

3240-1 Zarośla wierzbowo-wrześniowe

  

Naturalne i półnaturalne murawy

6230* Bogate florystycznie górskie i niżowe murawy bliźniczkowe:

6230-2* Zachodniokarpackie murawy bliźniczkowe

Naturalne i półnaturalne łąki i ziołorośla:

6430 Ziołorośla górskie i ziołorośla nadrzeczne:

6430-2 Górskie, nadpotokowe ziołorośla lepiężnikowe

6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie:

6510-1 Łąka rajgrasowa

6510-3 Reglowa łąka mieczykowo-mietlicowa

7230 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk:

7230-1 Młaki górskie

Siedliska leśne

9110 Kwaśne buczyny:

9110-2 Kwaśna buczyna górska 

9110-3 Żyzna jedlina karpacka

9130 Żyzne buczyny:

9130-3 Żyzne buczyny górskie

9170 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny:

9170-2 Grąd subkontynentalny

9180* Jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stromych stokach i zboczach:

9180-2* Jaworzyna z języcznikiem zwyczajnym

9180-3* Karpackie jaworzyny miesiącznicowe

9180-5* Jaworzyna karpacka

91E0* Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe:

91E0-1* Łęg wierzbowy

 91E0-5* Podgórski łęg jesionowy

 91E0-6* Nadrzeczna olszyna górska

 91E0-7* Bagienna olszyna górska


*- siedliska priorytetowe
Opracowano na podstawie mapy zbiorowisk roślinnych Magurskiego Parku Narodowego autorstwa prof. dr hab. inż. S. Michalika z zespołem

Rośliny
Rzepik szczeciniasty Agrimonia pilosa
Widłoząb zielony Dicranum viride

Ssaki
Bóbr europejski Castor fiber
Niedźwiedź brunatny Ursus arctos*
Ryś Lynx lynx
Wilk Canis lupus*
Wydra Lutra lutra
Podkowiec mały Rhinolophus hipposideros
Nocek orzęsiony Myotis emarginatus
Nocek Bechsteina Myotis bechsteinii
Nocek duży Myotis myotis

Płazy i gady
Kumak górski Bombina variegata
Traszka grzebieniasta Triturus cristatus
Traszka karpacka Triturus montandoni

Ryby
Brzanka Barbus peloponnesius

Bezkręgowce
Nadobnica alpejska Rosalia alpina*
Pachnica dębowa Osmoderma eremita*
Zagłębek bruzdkowany Rhysodes sulcatus
Czerwończyk nieparek Lyceana dispar
Biegacz urozmaicony Carabus variolosus

* - gatunek priorytetowy